Oddział Warmińsko-Mazurski PTTK w Olsztynie
Informacje o szlaku
| Nazwa szlaku: | Szlak św.Jakuba (odcinek Olsztyn-Lipowiec) |
| Długość: | 130.00 km |
| Znak / kolor: |
 żółta muszla (św. jakuba)
|
| Administrator: | brak danych |
| Trasa szlaku: | Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie - Lipowiec - dalej do Torunia |
| Opis: | Droga św. Jakuba, po hiszpańsku Camino de Santiago, jest jednym z najsłynniejszych szlaków pielgrzymkowym w Europie. Trakt ten prowadzi m.in. przez Polskę, Niemcy i Francję aż do Santiago de Compostela w zachodniej Hiszpanii, gdzie według legendy znajduje się cudownie odnaleziony grób jednego z 12 apostołów – św. Jakuba Starszego. Od 1993 roku Droga św. Jakuba znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. W kwietniu 2007 roku oficjalnie otwarto odcinek, który rozpoczyna się od Wysokiej Bramy w Olsztynie. Trasa Szlaku św. Jakuba na terenie województwa Warmińsko-Mazurskiego prowadzi przez bardzo atrakcyjne rejony Warmii i Zachodnich Mazur. Droga ta nie jest już tylko miejscem pielgrzymki, wiedzie przez malowniczą dolinę Drwęcy, prowadzi lasami oraz nad brzegami warmińskich i mazurskich jezior. Turyści i pielgrzymi mają możliwość zwiedzenia katedry św. Jakuba w Olsztynie, Sanktuarium Maryjnego w Gietrzwałdzie oraz urokliwych miasteczek takich jak Ostróda, Iława czy Nowe Miasto Lubawskie. |
| Fotografia: |
|
| Autor opisu: | brak danych |
Opis etapów szlaku
| km ↓ | km ↑ | Opis etapu |
|---|---|---|
| 0.00 | 130.00 |
Olsztyn Pozycja GPS: 53º 46' 32,268"N, 20º 28' 38,136"E Wysokość (m npm): 116 Stolica województwa warmińsko– mazurskiego, miasto na Warmii na Poj. Olsztyńskim, powstało w 1353 roku z woli Kapituły Warmińskiej. Jest największym miastem regionu pod względem liczby ludności (172 tys.) i obszaru (88 km2), siedzibą władz województwa warmińsko-mazurskiego. Miasto jest ważnym ośrodkiem naukowym, mieści się w nim Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, cztery inne wyższe uczelnie oraz instytuty badawcze. Olsztyn jest centrum kulturalnym regionu, ma dwa teatry, filharmonię, rozgłośnię regionalną Polskiego Radia, ośrodek telewizji publicznej, wydawnictwa i biblioteki. Ważną rolę w gospodarce miasta i regionu odgrywa przemysł. Największym zakładem jest fabryka opon samochodowych. Położone wśród lasów, mające 11 jezior w granicach administracyjnych, miasto jest atrakcyjnym miejscem pobytu i dogodną bazą wypadową dla turystów chcących poznać Warmię i Mazury. W mieście i wokół niego PTTK wytyczyło szlaki piesze i rowerowe pozwalające dotrzeć do najciekawszych punktów w okolicy. Uwagę zwracają zabytki: zamek kapituły warmińskiej z poł. XIV w., w którym mieszkał i pracował M. Kopernik (śladem jego pobytu jest własnoręcznie wykonana tablica astronomiczna na ścianie krużganka), Stare Miasto z gotyckimi budowlami pamiętającymi czasy powstania miasta (katedra, stary ratusz, Wysoka Brama). Nowy ratusz czy neogotycki kościół Serca Jezusowego dokumentują czasy najgwałtowniejszego rozwoju w dziejach miasta na przełomie XIX i XX wieku , po powstaniu węzła kolejowego. Zwiedzić warto muzea: Warmii i Mazur (w zamku) prezentujące wystawy czasowe i stałą ekspozycję kopernikowską, Gazety Olsztyńskiej (przy Targu Rybnym), Przyrodnicze (przy ul. Metalowej) oraz planetarium i Biuro Wystaw Artystycznych (przy ul. Piłsudskiego) a także kilka galerii sztuki . Wśród wybitnych mieszkańców grodu, nad Łyną, poza wspomnianym już Mikołajem Kopernikiem, należy wymienić m.in. kompozytora Roty, Feliksa Nowowiejskiego i jednego z najwybitniejszych architektów XX w. Ericha Mendelsohna. Współczesny Olsztyn jest miastem artystów, sezonie turystycznym w mieście odbywają się liczne imprezy kulturalno-rozrywkowe pod wspólną nazwą Olsztyńskie Lato Artystyczne. 
|
| 11.16 | 118.84 |
Łupstych Pozycja GPS: 53º 46' 57,576"N, 20º 22' 21,72"E Wysokość (m npm):103
Wieś w powiecie olsztyńskim, jej część należy do dzielnicy administracyjnej Gutkowo w Olsztynie. Do Łupstychu, potocznie zwanego Łupsztychem, dotrzeć można linią nr 7 z Olsztyna. Wieś leży na zachodnim skraju jeziora Ukiel (Krzywego). Jest to największe i najgłębsze jezioro Olsztyna (pow. 4,12 km2). Składa się z czterech, połączonych cieśninami plos: największe w Gutkowie (max. głębokość ok. 43 m), najwęższe, zwane Łabędzią Szyją, sięga Łupstycha. Największy półwysep jeziora – Ostrów oddziela jego północną i południową część. We wschodniej części jeziora znajduje się odpływ (Kortówka) łączący Ukiel z jeziorem Kortowskim. Wokół jeziora Ukiel znajdują się ośrodki wypoczynkowe, plaża miejska i niestrzeżone kąpieliska. W pobliżu zlokalizowane jest lotnisko sportowe i sanitarne w Dajtkach, niegdyś wsi, obecnie dzielnicy domków jednorodzinnych. |
| 14.94 | 115.06 |
Szelągowo Pozycja GPS: 53º 46' 16,068"N, 20º 18' 41,004"E Wysokość (m npm): 121
Wieś w powiecie olsztyńskim. Na skrzyżowaniu leśnych dróg, przy leśniczówce znajduje się odnawiana aktualnie kapliczka 
|
| 21.41 | 108.59 |
Gietrzwałd Pozycja GPS: 53º 44' 50,28"N, 20º 14' 8,196"E Wysokość (m npm):100
Wieś gminna założona przez kapitułę warmińską w 1352 r. Miejsce objawień Matki Boskiej, które jako jedyne w Polsce zostały uznane za autentyczne specjalnym dekretem Biskupa Józefa Drzazgi. Matka Boska objawiała się wielokrotnie miedzy 27 czerwca a 16 września 1877 r. dwóm dziewczynkom. Największą atrakcją turystyczną Gietrzwałdu jest Sanktuarium Maryjne o randze Bazyliki Mniejszej. Centrum sanktuarium stanowi neogotycki kościół z XVI w., w którym znajduje się cudowny obraz Matki Bożej (zdj. DSC06116.jpg). Dla turystów i pielgrzymów stworzono także Dom Pielgrzyma. W Gietrzwałdzie żył i pracował Andrzej Samulowski – współzałożyciel Gazety Olsztyńskiej, który w 1878 r. założył pierwszą polską księgarnię na Warmii ( zdj. popiersia działacza DSC06126.jpg). W Gietrzwałdzie znajdują się także: poczta, Urząd Gminy, Informacja Turystyczna, posterunek policji, ośrodek zdrowia oraz restauracja i sklepy spożywcze. 
|
| 28.46 | 101.54 |
Śródka Pozycja GPS: 53º 42' 12,924"N, 20º 14' 27,06"E Wysokość (m npm):114
Wieś położona w dolinie rzeki Pasłęki. |
| 31.61 | 98.39 |
Guzowy Piec Pozycja GPS: 53º 41' 25,49"N, 20º 5' 40,927"E Wysokość (m npm):120
Wieś turystyczna położona nad małym jeziorem Guzowy Piec. |
| 35.95 | 94.05 |
Parwółki Pozycja GPS: 53º 42' 14,76"N, 19º 57' 36,9"E Wysokość (m npm):131
Wieś zlokalizowana w pobliżu dwóch małych jezior. Znajduje się tu leśniczówka Białe Błota (Nadleśnictwo Stare Jabłonki). |
| 42.00 | 88.00 |
Stare Jabłonki Pozycja GPS: 53º 44' 32,172"N, 20º 13' 27,588"E Wysokość (m npm): 120 Wieś założona w XIV w. jako osada leśna, obecnie pełni rolę ośrodka turystycznego. Zlokalizowana nad jeziorem Szeląg Mały, które łączy się kanałem z jeziorem Szeląg Wielki. Latem w Starych Jabłonkach odbywa się turniej o Puchar Świata w Siatkówce Plażowej. We wsi znajduje się stacja PKP, poczta, ośrodek zdrowia, ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty, hotele, restauracja. 
|
| 47.00 | 83.00 |
Lubajny Pozycja GPS: 53º 42' 16,438"N, 19º 58' 39,482"E Wysokość (m npm): 110 Wieś w powiecie ostródzki. Na południe od Lubajn znajduje się niewielki zbiornik (długość b 0,3 km). We wsi sklep, stacja PKP, kwatery prywatne. |
| 52.00 | 78.00 |
Ostróda - centrum Pozycja GPS: 53º 42' 0,036"N, 19º 57' 1,296"E Wysokość (m npm): 102 Miasto powiatowe, jedno z największych w województwie warmińsko – mazurskim (około 40 000 mieszkańców), usytuowane jest w zachodniej części Mazur na Pojezierzu Iławskim. Prawa miejskie uzyskała w 1329 roku. Szczególnego uroku dodaje miastu jezioro Drwęckie, którego zachodnia część leży niemal w samym śródmieściu. Z przystani nad tym jeziorem wyruszają statki na rejsy do Piławek, Starych Jabłonek, Iławy oraz na całodniową wycieczkę do Elbląga szlakiem jedynych w Europie pochylni. Warto zwiedzić: Zamek krzyżacki położony na nizinie nad jez. Drwęckim ,w pn. zachodniej części miasta. W czasie kampanii napoleońskiej zimą 1807 roku był przez kilka tygodni siedzibą Napoleona Bonaparte i jego sztabu. Zamek był wielokrotnie przebudowywany . Obecnie mieści m.in. muzeum. Kościół parafialny leżący w obrębie dawnego starego miasta p.w. św. Dominika Savio, gotycki z ok.1330-1351, orientowany, murowany z cegły, na wysokiej podmurówce z kamieni polnych. Kościół ewangelicko-augsburski , od 1981 metodystyczny. W udostępnionej do zwiedzania wieży skromne muzeum. Z wieży dość rozległy widok na okolice miasta. Kościół parafialny p.w. Niepokalanego Poczęcia neogotycki, zbudowany w 1856 –1875. Z Ostródy wyjazd początkowo droga nr 16, ale jeszcze w granicach miasta należy zjechać na drogę nr 52 w kierunku Lubawy, Brodnicy, Torunia.
|
| 56.00 | 74.00 |
Rezerwat Jezioro Czarne Pozycja GPS: N53° 42.409' E19° 54.527' Wysokość: 101 m npm Rezerwat Jezioro Czarne |
| 62.00 | 68.00 |
Glimy Pozycja GPS: N53° 43.627' E19° 50.911 Wysokość: 94 m npm Przejście przez most nad Kanałem Ostródzko-Elbląskim. |
| 63.00 | 67.00 |
Liwa Pozycja GPS: 53° 43.657' E19° 49.323 Wysokość: 96 m npm |
| 78.00 | 52.00 |
Wiewiórka Pozycja GPS: 53º 40' 2,132"N, 19º 42' 55,134"E Wysokość (m npm): 109 Wieś na skraju lasu. W pobliżu znajduje się stacja PKP Pikus oraz fermy drobiu. |
| 81.00 | 49.00 |
Frednowy Pozycja GPS: 53º 39' 19,728"N, 19º 41' 20,94"E Wysokość (m npm): 121 Wieś założona w latach 1316 -1326. W 1371 roku stanął tu pierwszy kościół. Bieg dziejów sprawił, że świątynie we Frednowach były wielokrotnie niszczone. Obecny kościół pochodzi z 1768 roku i zbudowany jest w stylu barokowym z dobudowaną w 1928 roku wieżą. W pobliżu Frednowy zlokalizowane są fermy drobiu. Do wsi dotrzeć można autobusem PKS. 
|
| 82.00 | 48.00 |
Szałkowo Pozycja GPS: 53º 38' 38,76"N, 19º 34' 40,944"E Wysokość (m npm): 113 Dawna wioska rybacka leżąca na wschodnim brzegu jeziora Jeziorak. Data jej założenia nie jest znana. Wiadomo, że musiała istnieć przed nadaniem w 1305 roku praw miejskich Iławie. Przed wojną było to modne, eleganckie letnisko z molem wchodzącym w jezioro. Molo istniało przez wiele lat po wojnie jednak nie przetrwało do obecnych czasów. Aktualnie wieś jest miejscem letniego wypoczynku. Przybywający tu turyści mogą podziwiać widok półwyspu Żabi Róg. |
| 85.00 | 45.00 |
Tynwałd Pozycja GPS: 53º 40' 8,436"N, 19º 38' 37,464"E Wysokość (m npm): 103 Wieś na wschodnim brzegu jeziora Tynwałd. Około kilometra na zachód od jeziora Tynwałd znajduje się wschodni brzeg Jezioraka. Do wsi dotrzeć można autobusem PKS. W Tynwałdzie znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna oraz sklepy. |
| 87.00 | 43.00 |
Jażdżówki Pozycja GPS: 53º 39' 55,152"N, 19º 37' 9,948"E Wysokość (m npm): 103 Wieś letniskowa na wschodnim brzegu jeziora Jeziorak. W Jażdżówkach znajduje się ośrodek wypoczynkowy. |
| 100.00 | 30.00 |
Iława Pozycja GPS: 53º 35' 34,188"N, 19º 33' 51,336"E Wysokość (m npm): 107 Miasto (33,5 tys. mieszkańców) w południowej części Pojezierza Iławskiego, nad jez. Jeziorak (PKP, PKS, poczta, banki, IT, kempingi i przystanie). Ważny węzeł kolejowy (kierunek Warszawa, Olsztyn, Gdańsk, Toruń). Duże centrum turystyczne z dobrą bazą (hotele, ośrodki turystyczne i wypoczynkowe). Miasto ma kilka zabytków wśród nich gotycki kościół paraf. z XIV w, gotyckie odcinki murów miejskich z XIV w., neobarokowy ratusz z końca XIX w, domy i kamieniczki z XIX i pocz. XX w, dworzec PKP. |
| 110.00 | 20.00 |
Radomno Pozycja GPS: 53º 31' 49,116"N, 19º 34' 9,876"E Wysokość (m npm): 118 Wieś powstała w latach 1301 – 1331, w której znajduje się kościół parafialny pw. Serca Jezusowego zbudowany w latach 1903 1906 oraz dwór z parkiem z końca XIX w. W odległości 2 km od Radomna zlokalizowany jest na nieczynnej linii kolejowej Iława – Nowe Miasto Lubawskie stacja kolejowa. Radomno było niegdyś wsią graniczną między państwem krzyżackim a Polską, później między Prusami a Polską, a do 1998 r. między województwami: olsztyńskim i toruńskim. Wieś leży nad jeziorem Radomno i łączy się z Nowym Ostrowem drewnianym mostkiem o długości 200 m (aktualnie nieczynnym). Atrakcją turystyczną są znajdujące się na wyspie na jeziorze wały średniowiecznego grodziska. We wsi są sklepy, bar, szkoła i poczta. Obok szkoły znajduje się pomnik ofiar hitleryzmu |
| 120.00 | 10.00 |
Nawra Pozycja GPS: 53º 26' 55,068"N, 19º 33' 59,112"E Wysokość (m npm): 135 Wieś powstała w XIV wieku jako własność Zakonu Krzyżackiego. Nawra znajduje się na wysokim wzniesieniu opadającym ku Drwęcy. Na wzniesieniu tym znajduje się monument dłuta Ryszarda Wachowskiego upamiętniający pomordowanych w czasie II wojny światowej mieszkańców Nowego Miasta Lubawskiego. Z miejsca usytuowania pomnika rozlega się widok na dolinę Drwęcy. |
| 127.00 | 3.00 |
Nowe Miasto Lubawskie Pozycja GPS: 53º 25' 21,252"N, 19º 35' 32,28"E Wysokość (m npm): 77 Miasto powiatowe położone malowniczo w dolinie rzeki Drwęcy, w zachodniej części Garbu Lubawskiego. Miasto założone zostało przez Krzyżaków , prawa miejskie 1325r. W granicach Polski od 1466 roku w zamian za Nidzicę, później w zaborze pruskim. Do II RP przyłączone w 1920 roku. W mieście kilka ciekawych zabytków, fragmenty murów obronnych i dwie bramy miejskie z XIV wieku. W Bramie Brodnickiej muzeum regionalne. Nad miastem dominuje kościół farny św. Tomasza Apostoła. Gotycka budowla typu bazylikowego powstała w I poł. XIV wieku. Wnętrze zdobione freskami średniowiecznymi i późniejszymi, bogate i cenne ołtarze, renesansowy grobowiec Mikołaja Działyńskiego, średniowieczna płyta nagrobna Kuno von Liebensteina, wykonana z brązu. 
|
| 130.00 | 0.00 |
Kurzętnik Pozycja GPS: 53º 23' 50,568"N, 19º 34' 31,008"E Wysokość (m npm): 81 Wieś położona 2 km na południe od Nowego Miasta Lubawskiego
w gminie Kurzętnik nad Drwęcą. Od XIV wieku do 1905 posiadał prawa miejskie. Na
przełomie XIII i XIV wieku na Górze Kurnik(142m n.p.m.) wzniesiono zamek.
Wielokrotnie niszczony. Do współczesnych czasów dotrwały częściowo mury
zewnętrzne oraz fundamenty. Z ruin zamku roztacza się piękny widok na wieś oraz
na równinę, która przepływa Drwęca oraz Nowe Miasto Lubawskie. Na wzniesieniu
przy szlaku prowadzącym z parkingu na zamek znajduje się pomnik Szlaku Kopernikańskiego.
Z zamkiem związana jest legenda o braciach mieszkających w zamkach w Kurzętniku
i Bratianie. Krótko żyli w zgodzie. W gniewie poprzysięgli sobie nigdy nie zobaczyć
się już na ziemi. Zakończyć waśnię postanowił trzeci brat, który pogodził ich.
Jednak przysięga nadal była ważna. By bracia |
| 134.00 | -4.00 |
Lipowiec Pozycja GPS: 53º 23' 4,668"N, 19º 31' 20,928"E Wysokość (m npm): 77 Wieś w powiecie nowomiejskim położona obok nieczynnej linii kolejowej Iława - Brodnica. |
| 140.00 | -10.00 |
granica województwa Warmińsko-Mazurskiego Pozycja GPS: 53º 41' 24,374"N, 20º 4' 56,525"E Wysokość (m npm): 79 Dalszy przebieg szlaku na terenie województwa Kujawsko-Pomorskiego prowadzi przez Brodnicę do Torunia. |